‘Meer grip op projecten, minder zorgen voor morgen’
Kabels en leidingen zijn van vitaal belang voor onze maatschappij. Wie actief is in de voorbereiding op de aanleg daarvan, krijgt veel op zich af. Neem Gerard Krikhaar, Mark Berghuis en Maarten Platenburg van de afdeling grondzaken van Gasunie. Dagelijks hebben zij te maken met een keur aan (voor)onderzoeken en wetgeving. Handig dat er dan een veelzijdige praktijktraining is die al deze facetten behandeld. We volgen ze een dagje op het geotechnisch laboratorium van RPS in Breda
Wie kent hem niet, de octopus. Het intelligente dier met acht buigzame armen, die onafhankelijk van elkaar hun omgeving aftasten en nieuwe ontdekkingen doen. Geen wonder dat we de octopus ook steeds meer als metafoor gebruiken voor iets of iemand die overal een vinger in de pap heeft. Zo iemand is Gerard Krikhaar, adviseur omgevingsmanagement bij Gasunie.
Krikhaar is actief in de voorbereiding op én aanleg van kabels en leidingen. Daar komt veel bij kijken, voordat de eerste schop de grond ingaat. Archeologie, niet-gesprongen explosieven, flora- en faunawetgeving, de communicatie met bewoners. Medewerkers van netbeheerders, waterleiding- en elektrabedrijven krijgen er dagelijks mee te maken. Je moet dan wel een soort octopus zijn om dit op een goede manier te managen. Want, hoe houd je dan je kennis op peil en pas je het doelgericht toe? Reden voor RPS om met de Gasunie en Hogeschool van Hall Larenstein een veelzijdige, meerdaagse praktijktraining kabels en leidingen te ontwikkelen.
Geotechnisch laboratorium
Krikhaar is vandaag samen met 15 andere cursisten te gast bij het geotechnisch laboratorium van RPS in Breda. Hier vinden allerlei proeven plaats voor dijkverbeterings- en infrastructurele projecten. Enthousiast wrijft hij met zijn duim en wijsvinger over een kleimonster. Deze zal straks onderworpen worden aan een proef met geavanceerde apparatuur om meer inzicht te krijgen in de sterkte-eigenschappen ervan.
Wat je aanraakt en beleeft, beklijft beter. Dat spreekt ook tot de verbeelding van zijn medecursist Mark Berghuis, die als interim dezelfde functie vervult bij de afdeling Grondzaken. “Het is interessant om praktijkvoorbeelden aan te halen die wij in het veld ook tegenkomen, zoals de opbouw van de bodemsoorten en de sterkte-eigenschappen ervan. Voor ons zijn dit belangrijke facetten voor de aanleg van leidingsystemen”, weet Berghuis.
Raakvlakken met de praktijk
Maar er is zoals gezegd meer. Alle thema’s die een rol spelen in voorbereiding op de aanleg van kabels en leidingen spelen, komen ter sprake in deze training. Want of het nu gaat om geohydrologie, flora en fauna of veiligheid, alles heeft zijn impact op een project. “Hierdoor heeft elke cursusdag direct raakvlakken met ons werk”, ervaart Maarten Platenburg, omgevingsmanager grondzaken bij Gasunie. “De thema’s worden vanuit diverse kanten door mensen uit de praktijk belicht. Je merkt dat zij goed op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen.”
Volgens Berghuis sluit de training aan op de evolutie die hij in zijn werk meemaakt. “Ik kom uit de projectleidershoek en Maarten en Gerard meer uit de rol van toezichthouder. Je merkt dat onze werkzaamheden omvangrijker worden en je daarom over steeds meer zaken inzicht moet hebben. Soms ontstaan er zelfs nieuwe rollen of functies. Daar speelt deze training op in.”
Omgaan met conflicten
Wat vindt Berghuis de interessantste module van de training? “Ik vind deze dag waardevol waarbij we leren hoe de gelaagdheid in de bodem in elkaar zit. En de invloed die de verschillende bodemlagen kunnen hebben op een project. Verder is het interessant om te zien wat er allemaal bij een boring komt kijken.”
“Die link met de praktijk blijft toch het mooiste”, vult Krikhaar aan. “Kijk, hier zie je een grafiek met allerlei kleuren. Maar dan denk je: ‘hoe komen ze daarbij?’. Nu ik hier wat meer achtergronden over weet, helpt me dat ook in de communicatie met bijvoorbeeld perceeleigenaren. Je kunt ter plekke iets meer achtergronden geven waarom we bij die ene boer bijvoorbeeld wel een grondboring moeten doen en bij zijn buurman niet.”
In dat kader heeft Platenburg veel aan de communicatiemodule in de training gehad. Die behandelt onder meer hoe je omgaat met conflicten. “Ik vond het boeiend om meer te weten over hoe je met gerichte vraag- en antwoordtechnieken alle partijen toch op één lijn kunt krijgen.”
Een rollenspel met acteurs bootste hiervoor praktijksituaties na. “De ene keer speelde de acteur een tegenstribbelende perceeleigenaar die niet wil meewerken aan een onderzoek. De andere keer een eigenaar die op zijn beslissing terugkwam. Door samen te reflecteren leer je de gesprekstechnieken toe te passen.”
Voorbereiden op aanbesteding
Voor Krikhaar spreken de modules over flora en fauna en niet-gesprongen explosieven het meest aan. “Ik begin nu steeds beter te begrijpen waarom een project twee jaar voorbereidingstijd vergt”, zegt de adviseur met een lach. “Als je ziet wat er alleen al bij flora en fauna bij komt kijken. Hoe ga je bijvoorbeeld om met beschermde diersoorten of planten in een gebied waar je volgende zomer in uitvoering wilt gaan? Je leert vanuit een bredere scope waar je op moet letten, waar de risico’s van het project zitten en hoe je daarop het beste kunt inspelen. Dat helpt in de voorbereiding naar aanbestedingstrajecten.”
Berghuis is van mening dat hij alle facetten die een rol spelen in voorbereiding op de aanleg van kabels en leidingen nog beter op waarde kan schatten. “Je hebt een beter beeld gekregen op welke facetten een project weleens stil kan komen te liggen. Hoewel je uiteraard niet alles zelf hoeft te kunnen, of er alles over moet weten, kun je er nu wel beter op anticiperen.”
Platenburg knikt bevestigend. “Alles vanaf de initiatie- tot en met de uitvoeringsfase komt aan bod in de training. Zo heb je niet alleen een beter idee van hoe zo’n project tot stand komt, maar weet je ook waar eventuele rode vlaggetjes kunnen opgaan. Van ‘O, daar zit die doorlatende laag en die kan impact hebben op een boring. Dus we moeten tijdig bij die specialist aan de bel trekken.”
Efficiënter data verwerken
Krikhaar vindt dat de training hem helpt doelgerichter met de stroom aan informatie om te gaan. “We hebben ook even stilgestaan bij de NEN 3650/3651. Dat zijn ruim honderdvijftig bladzijden. Hier pikken ze dan de belangrijkste zaken uit. Handig, want bij projecten voor Rijkswaterstaat heb je bijvoorbeeld weer de NEN 3651 nodig. Als je dit weet, kun je die informatie gerichter toepassen en bespaar je tijd.”
Over de voortdurende datastroom gesproken. Berghuis kan erover meepraten. Hij krijgt veel rapporten toegezonden van leveranciers. “Het is prettig om nu een verdiepingsslag te hebben waardoor je die rapporten beter kunt interpreteren en nog nadrukkelijker kan toetsen aan de juiste kwaliteit.”
Tot slot merkt Krikhaar op dat de training nog waardevoller wordt als er ook afgevaardigden van andere organisaties aanschuiven. Dit zorgt voor meer dynamiek en kennisuitwisseling. Iets wat de organisatie overigens al in de smiezen heeft. Want in het voorjaar van 2023 wordt deze training herhaald en is hij beschikbaar voor iedereen die daar belangstelling voor heeft.
Meer informatie
Interesse gewekt? Bekijk hier meer informatie over de training kabels en leidingen en schrijf u in voor de eerstvolgende trainingen vinden plaats in het voorjaar en najaar van 2023.
Het bericht ‘Meer grip op projecten, minder zorgen voor morgen’ verscheen eerst op RPS.