Route naar nieuwe dassenburcht in Heerlen
Dassenverhuizingen zijn zeldzaam in Nederland. Toch moest er in Heerlen voor de das een ander thuis worden gevonden. Reden: ontwikkelingen binnen een bedrijventerrein. RPS zette met aannemer Cerfontaine en stichting Das & Boom de schouders onder de realisatie van een nieuwe dassenburcht. Bekijk in onderstaande timelapse hoe dattot stand kwam.
Wat is de reden voor de ontwikkeling van deze dassenburcht? De regio Heerlen/Parkstad is volop in beweging. Zeker als het gaat om bedrijfsmatig vastgoed. Neem het gebied Hondsrug, waar aan de voet van de A67 de herontwikkeling van een voormalig productiebedrijf aan de Beitel plaatsvindt. Er komt een nieuw logistiek centrum. Voorwaarde is wel dat er een veilig en nieuw onderkomen wordt gevonden voor de aanwezige beschermde diersoorten, zoals de das.
Belangrijk foerageergebied
De das is schuw en leidt een teruggetrokken bestaan. Overdag houdt de marterachtige met zijn zwart-wit gestreepte kop zich schuil onder de grond. In een uitgebreid gangenstelsel met verschillende kamers. Dit wordt ook wel een dassenburcht genoemd. In een hoek van het plangebied is zo’n burcht aanwezig, beschut gelegen te midden van bomen en struiken.
In het door RPS uitgevoerd onderzoek is duidelijk geworden dat het hier om een hoofdburcht gaat. Bij de geplande herontwikkeling van het terrein, is het behouden van de aanwezige bomen, struiken en grasvelden onhaalbaar. Gevolg: de dassen raken niet alleen hun huis kwijt, maar ook een deel van hun foerageergebied en drinkgelegenheid vlakbij de burcht.
Dassenburcht opschuiven
“In eerste instantie dachten we dat we de dassenburcht hier een beetje konden opschuiven, maar dit is wat dat betreft een hopeloze plek. Want de enige plek waar hij kan leven is de groenstrook die plaats moet maken voor de nieuwbouw”, zegt Bert Hesse van stichting Das & Boom.
Vandaar worden de dassen eerst bij de oude burcht gevangen en in een tijdelijke noodopvang geplaatst. In de tussentijd bouwt de aannemer een nieuwe burcht aan de rand van een weiland nabij een bosrijke omgeving met natuurlijke well.
Binnen eigen territorium
Een hoge bult van ruim vijftien meter lang, 2,25 meter hoog en drie meter breed. Met zes ingangen. Ruim 200 kuub teelaarde en 50 kuub drainzand is erin verwerkt. Na het realiseren van de burcht zijn struiken, fruitbomen en takkenrillen aangebracht om de das van beschutting en eten op de lange termijn te voorzien.
“Uitgangspunt is dat als je een das verplaatst je dit zo dicht mogelijk in de buurt doet. Dus in het eigen territorium. Op een paar honderd meter van de vorige locatie. Wat dat betreft hebben we nu een ideaal gebied gevonden”, weet Bert.
Ecologisch ontzorgen
Om de dassen te laten verhuizen, moeten een aantal activiteiten worden georganiseerd. Zoals het aanbrengen van een afrastering, bouwen van een kunstburcht, begeleiding door een dasexpert en de monitoring van de huidige dassenburcht.
Projectleider ecologie Jan Janse van RPS coördineert het project. Hij spreekt over het ecologisch ontzorgen van de opdrachtgever. “De vraag aan ons was relatief simpel: ‘Kun je zorgen dat we hier mogen bouwen?’ Het antwoordt is ingewikkelder: ‘Ja, maar dit kost wat moeite’. Want, hiervoor is een ontheffing voor de das nodig.”
Ontheffing voor de das
Samen met zijn collega-ecoloog en stichting Das & Boom heeft Jan onder meer alle kennis uit het gebied verzameld. “Hierbij is ook nagegaan waar andere dassenburchten al aanwezig en in gebruik zijn. Daarnaast wil je niet dat na een paar jaar deze (kunst)burcht alweer weg moet door andere ruimtelijke ontwikkelingen.”
Wat het volgens Jan vooral uitdagend maakt, is dat er veel belanghebbenden bij betrokken zijn. “Je hebt te maken met de provincie, de gemeente, lokale boer, de dassenvereniging en natuurlijk de opdrachtgever. Dat vergt een nadrukkelijke afstemming waarbij alle partijen zich gehoord voelen.”
Dat is uiteindelijk allemaal gelukt. Nadat er vorig jaar, na mitigerende maatregelen al een ontheffing voor de aanwezige vleermuizen is verkregen, is inmiddels ook een ontheffing voor de das verkregen. Met de verleende ontheffing is het startsein gegeven voor de beoogde dassenverhuizing. Uiteraard wordt de komende tijd in de gaten gehouden hoe het gaat met de verhuisde dassen en hun nieuwe burcht.
Meer informatie
Ecologisch inzicht begint bij de kennis van dier- en plantensoorten, bodem- en waterkwaliteit. Ecologisch onderzoek bestaat in allerlei soorten en maten. Daarom werken wij met een breed scala aan methodieken op dat vlak. Kijk voor meer informatie over wat dit inhoudt op onze dienstenpagina over ecologisch onderzoek.
Het bericht Route naar nieuwe dassenburcht in Heerlen verscheen eerst op RPS.