Asbesthoudende kit gresriool saneren in risicoklasse 1?
Steeds meer projecten liggen stil na de vondst van asbesthoudende kit tussen rioolbuizen van gres. Maar hoe hoog zijn de risico’s nu echt? Validatieonderzoek van RPS wijst uit dat sanering niet meer in de hogere risicoklasse hoeft te gebeuren. Goed nieuws voor projecten die fors minder vertraging oplopen. In het artikel gaan we in op alle vragen én antwoorden.
In Nederland ligt tienduizenden kilometer aan rioleringsbuizen van asbestcement. Het verwijderen daarvan valt standaard onder de geldende ontheffing van het Arbeidsomstandighedenbesluit. Bij het verwijderen van gresriool met asbesthoudende moffenkit geldt die ontheffing niet. Dan bepaalt een asbestinventarisatie in welke risicoklasse de sanering plaatsvindt.
Wat is het probleem?
Er worden tijdelijk lopende projecten stilgelegd op plekken waar gresrioleringsbuizen (buis gemaakt van vette klei en chamotte met een gladde en zeer harde afwerking) verwijderd worden.
Reden: Er is bitumineuze kit met asbest gebruikt in de verbindingsstukken (de moffen) om de rioolbuizen aan elkaar te koppelen. Het gaat om lage percentages chrysotiel en soms anthophylliet of crocidoliet. Het vermoeden bestaat dat deze kit in heel Nederland is gebruikt bij de aanleg van riolering van voor juli 1993.
Wat betekent dit voor het project?
Bij het aantreffen van een gresriolering met asbesthoudende kit betekent dat lang niet altijd dat medewerkers direct gevaar lopen. Maar wanneer een asbesthoudende rioleringsbuis beschadigd blijkt te zijn en gerepareerd moet worden, zal een inschatting van het risico gemaakt moeten worden. Want een riool grootschalig renoveren gaat niet zonder te breken. Dan kom je in aanraking met de moffenkit.
Het verwijderen van gresriool met asbesthoudende moffenkit dient daardoor te gebeuren conform het asbestverwijderingsbesluit. Dit wil zeggen dat eerst een asbestinventarisatieonderzoek vereist is. Vervolgens wordt met de ‘SMART-tool’ bepaald onder welke risicoklasse het asbest gesaneerd mag worden.
Bij grootschalige verwijdering is breuk van het materiaal bijna niet te voorkomen. In dat geval valt de verwijdering direct onder risicoklasse 2. Dit betekent dat een gecertificeerd asbestsaneerder het materiaal moet komen saneren. Inclusief de daarbij behorende maatregelen. Dat wil zeggen in een in een afzetwerkgebied met decontaminatie-unit waarschuwingslinten, mannen met witte pakken en een vrijgave na sanering. De impact daarvan is groot. Projecten lopen fors uit.
Kunnen we dat voorkomen?
RPS heeft bij diverse rioolprojecten in Brabant validatiemetingen uitgevoerd. Het doel hiervan is om een indruk te krijgen van de hoeveelheid asbest die mogelijk vrijkomt bij het verwijderen van de verbindingsstukken met asbesthoudende kit. Met de resultaten kan worden aangetoond wat de werkelijke blootstelling aan asbest is als aannemers de werkzaamheden aan de moffenkit op een reguliere wijze uitvoeren. Zo kan worden bepaald welke risicoklasse volstaat.
Hoe zit het dan echt met de risico’s als er een breuk plaatsvindt bij de verwijdering ?
De eerste resultaten uit de reeds uitgevoerde projectgebonden validatieonderzoeken conform de norm SCi-548 zijn inmiddels bekend. Ze wijzen uit dat het risico op blootstelling aan asbest bij het verwijderen en breken van de verbindingsstukken met asbesthoudende kit minimaal is. Er komt namelijk geen asbest vrij in de omgevingslucht hoger dan het verwaarloosbaar risiconiveau.
Wat betekent dit resultaat concreet?
Dat risicoklasse 1 volstaat bij het werken met de asbesthoudende moffenkit op die projecten waar is gemeten. Dit betekent dat met inachtneming van een aantal maatregelen een niet-gecertificeerd bedrijf of niet-gecertificeerd persoon de werkzaamheden met of aan het zogenoemde asbest mag uitvoeren. Daarmee loopt de voortgang van het project veel minder vertraging op dan bij risicoklasse 2 waar wel een gecertificeerd bedrijf vereist is.
Wat is nu de volgende stap?
Diverse data uit de reeds uitgevoerde asbestinventarisaties en validatieonderzoeken is inmiddels verzameld. RPS werkt op basis van die informatie aan een schriftelijk verzoek om te komen tot een landelijke terugschaling voor de risicoklasse bij het verwijderen van asbest in de moffenkit. Deze rapportage wordt ingediend bij het VIP (Validatie en Innovatie Punt Asbest van Ascert).
Met de inhoud van de rapportage heeft het VIP beproefde bewijsvoering in handen om in hun SMART-tool risicoklasse 2 aan te passen naar risicoklasse 1. Daardoor is het in de toekomst waarschijnlijk niet meer nodig om per project een validatieonderzoek uit te voeren conform de SCi-548.
Als bij de verwijdering van gresriool breukwerkzaamheden te verwachten zijn, zal de SMART-tool bij de nog steeds verplichte asbestinventarisatie zelfs niet meer standaard risicoklasse 2 als saneringsmethode weergeven maar direct risicoklasse 1.
Asbest inventariseren in crisistijd
Zelf asbest herkennen is zeker niet eenvoudig. Het asbest zelf is blauw, bruin of wit van kleur, terwijl producten waarin asbest verwerkt is verschillende kleuren kunnen hebben. Is uw riolering ouder dan 1993? Dan kan er asbest in verwerkt zijn. Wilt u geen risico nemen en het zeker weten? Laat dan een asbestinventarisatie uitvoeren door een gecertificeerd bedrijf.
RPS is reeds vanaf het begin betrokken bij de problematiek omtrent asbest in de moffenkit van riolering. Voor diverse opdrachtgevers voeren wij asbestinventarisaties en validatiemetingen uit. Zeker deze crisistijd biedt ruimte om dit soort projecten in alle rust op te pakken. Onze medewerkers kunnen met gepaste maatregelen het werk voortzetten om u verder op weg te helpen.
Neem voor meer informatie contact op met teamleider Henk-Jan Heeffer of kijk eens op onze uitgebreide dienstenpagina over asbestinventarisatie.
Het bericht Asbesthoudende kit gresriool saneren in risicoklasse 1? verscheen eerst op RPS.